Scenografsko-kostimografska rjeshenja na sceni mostarskog Narodnog pozorishta u osnovi su dugo zadrzhala mnoge recidive manira medjuratnog repertoarskog pozorishta, preraslog u artificiranu arhitektonsku monumentalnost. Vremenom su se na sceni ovog teatra mogle uochiti tendencije savremenijih pravaca pozorishne scenografije i kostimografije koja su zalazila u prostor inovacija i gdje su se mogle zapaziti osnovne stilske cjeline: apstraktni simbolizam i prostorni funkcionalizam. Pored otvorenosti prema stilskim traganjima savremenog teatra u domenu scenografije i kostimografije primjetna su bila stremljenja pojedinih scenografa i kostimografa da sa velikim zharom uchestvuju u tehnoloshkom eksperimentu svog vremena, koristec'i sva sredstva ekspresije omoguc'ena tehnichkim novinama. U prvom redu to su osvjetljenje i netradicionalni materijali. Valja napomenuti da je Narodno pozorishte u Mostaru brzo po osnivanju osposobilo veoma plodonosne slikarske radionice za izradu pozorishne dekoracije, rekvizite, scenskog namjeshtaja i za slikanje pozorishnih zavjesa, prospekata, rikvanda, shumskih i enterijerskih sufita. Slikani su recimo, saloni u rokoko bidermajer stilu kao odaje i gradjevine renesanse ili Vizantije i slichno. U tim radionicama mogle su biti izradjene sve vrste dekoracija, ukrasa, perika i kostima svih epoha i stilova, kao i kompletna oprema odredjenih predstava. Zato se sa ponosom na plakatima i afishama premijernih predstava isticalo ”dekor i kostimi izradjeni u vlastitim radionicama”. U ovom teatru kao scenografi i kostimografi bili su uposleni: Mirko Kujachic' (1951-1952.), Aurelija Brankovic' (1953-1957.), Dobrivoje Bobo Samardzhic' (1955-1961.), Djuro Termachic' (1956-1963.), Dushanka Radosavljevic' Jovanovic' (1957-1959.), Pavle Vojkovic' (1963-1966.), Danilo Reshetar (1954-1993.) i Zorica Jovanovic' (1970-1971.). Pored njih u 332 premijere ovog teatra, od osnutka do danas, kao gostujuc'i scenografi i kostimografi bilo je angazhirano za scenografiju 70 a kostimografiju 69 umjetnika.
Za nashu izlozhbu odabrali smo 19 autora uz napomenu da kompletna dokumentacija scenografsko-kostimografskih rjeshenja za predstave ovog teatra nije sachuvana. Naime, veliki broj mapa sa ovim rjeshenjima unishten je u ratu 1992-1995. godine.
* * *
Na izlozhbi su zastupljeni ovi autori: Mishe Rachic', Nikolaj Morguljenko, Mirko Kujachic', Paul Schneider, Aurelija Brankovic', Helena Uhlik-Horvat, Zhivorad Kukic', Dushanka Radosavljevic'-Jovanovic', Zulfikar Zuko Dzhumhur, Drago Bushic', Danilo Reshetar, Pavle Vojkovic', Memnuna C'uric', Mustafa Ico Voljevica, Evgenija Dimitrijevic', Vanja Popovic', Slavica Lalicki, Svetlana Visintin i Helena Volfart-Kojovic'.
|