|
Paradoksalne odluke medjunarodne zajednice nisu nishta manje ni u domenu unutrashnjeg uredjenja zemlje: ona priznaje suverenu Bosnu i Hercegovinu i njen istorijski kontinuitet, ali legalizuje dvije drzhave (istina, ne kao medjunarodne subjekte) u Drzhavi; medjunarodna zajednica, uz pomoc' UN, proglashava zashtic'ene zone u Bosni i Hercegovini, ali ne poduzima nikakve mjere (osim monitoringa) da bi ih zashtitila, medjunarodna zajednica traga za licima optuzhenim za zlochine pochinjene po komandnoj odgovornosti, a stotine ubica i koljacha su josh uvijek na slobodi i obnashaju razne funkcije u Bosni i Hercegovini i drugdje. Medjunarodna zajednica ignorishe pozive prezhivjelih iz Srebrenice da se utvrdi uloga ”plavih shljemova” u pokolju iz jula ’95. A prema svim dostupnim dokumentima, za genocid u Srebrenici odgovornost snose isto toliko i predstavnici medjunarodne zajednice koji nisu sprijechili masakre, kao i Mladic'evi zlochinci. Ti su paradoksi izraz nekoherentne vanjske politike u medjunarodnoj zajednici: interesi i strategija Amerikanaca nisu bili isti kao interesi Rusa, Francuza ili Engleza; svi su se medjusobno razlikovali kao shto su se razlikovali i stavovi njihovih vlada. Te politichke razlike za Bosnu i Hercegovinu imale su fatalne posljedice.
Pozivajuc'i se na navedene chinjenice i analizirajuc'i misiju medjunarodne zajednice na Balkanu, a posebno u Bosni i Hercegovini, postavlja se logichno pitanje: shta Evropa zheli da postigne na svom jugoistochnom poluostrvu? Za posljednjih deset godina pokazala je da zheli pacifikaciju regiona; u tome je njen vojni projekat ostvario pun rezultat. Civilni organizmi medjunarodne zajednice (OHR, OSCE) nisu uspostavili ni trajan ni pravedan mir, nisu osigurali vladavinu prava i funkcionisanje zajednichkih ustanova, nisu stvorili osnovne pretpostavke za normalan opstanak suverene drzhave, nisu reformisali politichke i drushtvene strukture u cilju jachanja svijesti o gradjanskom drushtvu, nisu omoguc'ili povratak izbjeglih i raseljenih lica niti su njihov povratak uchinili odrzhivim – ekonomski i bezbjedonosno, nisu priveli pravdi ni najznachajnije ratne zlochince. Jednom rijechju, nisu stvorili pravne i politichke pretpostavke koje bi garantovale trajan mir i jachanje onih snaga koje se zalazhu za vladavinu prava i za priblizhavanje evropskim i atlantskim integracionim tokovima.
Jedan od osnovnih paradoksa politike koju medjunarodna zajednica sprovodi u Bosni i Hercegovini, jeste nedostatak strateshke vizije razvoja politichkog, ekonomskog, kulturnog sistema; to je politika bez ideoloshke vizije, bez ”uchene nade” (docta spes), bez otvorenih horizonata; njen operativni krug, obiljezhen pragmatichkim akcijama i palijativnim rjeshenjima, ne obuhvata dublje istorijske i kulturne slojeve niti definishe specifichne uslove razvoja regija na Balkanu koje kontrolishe medjunarodna zajednica. I u proteklom ratu i, danas, u nestabilnom miru, medjunarodna zajednica uvazhava chinjenichno stanje, a zanemaruje pravno, etichko i kulturoloshko stanovishte. Chak i kad bi uspjeli njeni projekti i ciljevi (za koje se josh nishta pouzdano ne zna), rezultati ne mogu biti isti, na primjer, na Kosovu i u Bosni i Hercegovini. Stoga ni mjere koje predstavnici medjunarodne zajednice preduzimaju i primjenjuju ne mogu biti identichne na svim teritorijama koje nadgledaju.
Najzad, medjunarodna zajednica ima ogromne moralne obaveze prema Bosni i Hercegovini: ako je Bosna i Hercegovina u ratu ostavljena da se sama brani, ona danas ima pravo da od nje zahtijeva pomoc' u nalazhenju svog puta obnove i svoga mjesta medju drzhavama ujedinjene Evrope. To znachi da stvori pretpostavke za jachanje demokratskog duha i osnova civilnog drushtva, za brzhi ekonomski napredak. Bosna i Hercegovina ochekuje od medjunarodne zajednice da joj pomogne kako medju evropskim drzhavama ne bi dozhivjela sudbinu ekonomskog protektorata kolonijalnog tipa, nego da svoje potencijalne i realne moguc'nosti pretvori u shansu za ravnopravnu saradnju, povezujuc'i kao znachajno geopolitichko i kulturno-civilizacijsko raskrshc'e – jug i sjever Evrope, Istok i Zapad.
|