”plachi voljena zemljo”
Alan Paton
Prije vishe godina igrao sam u gorespomenutoj drami juzhnoafrichkog dramatichara ulogu sveshtenika Stivena Kumala. Sjec'am se da je ona tada imala lijep prijem kod zenichke publike buduc'i da je duboko ljudski i umjetnichki odslikavala ondashnje tamoshnje drushtvenopolitichke prilike u kojima su rechenog sveshtenika zbog domorodachkog svog rodoljublja, te i rasne diskriminacije ondashnji bijeli vlastodrshci duboko unesrec'ili osudivshi mu sina zbog inkrimisanog china ubistva na kaznu smrti vjeshanjem. Predstava je bila, i muzichki josh bogato intonirana, na zavidnoj umjetnichkoj visini da sam ja kao interpretator rechene glavne uloge, pa i zhivec'i onda u zemlji koja je slovila za visoko razvijeno i humano drushtvo, duboko osjec'ajno tumachio lik rechenog sveshtenika zbog chega mi se deshavalo redovno da iza zavrshene predstave gotovo da nisam ni morao da perem lice od tamne boje kojom bih bivao premazan vec' bi ono od prolivenih suza tokom predstave samo bivalo izaprano.
Tada naravno josh u nashoj drushtvenoj stvarnosti nije moglo biti ni pomena od onoga shto c'e se dogoditi. A moglo bi se rec'i ne ni mnogo drukchije i poraznije od juzhnoafrichkog aparthejda, te je sigurno i to u mojoj ondashnjoj shirokoj i umjetnichkoj interpretaciji bio dodatni ton tragichnosti.
Danas, pak, sjec'ajuc'i se te predstave i svega shto se ispodogadjalo ne samo u Juzhnoj Africi, a koja je nekom chudnom srec'om isplovila iz svoje duge i surove tragichnosti, ali gledajuc'i shta se sve drugo deshava u danashnjem posve izokrenutom svijetu, te posebno i kod nas, ja se osjec'am, pa da kazhem, ne samo kao nekadashnji scenski umjetnik – vec' i vishestruko tezhe.
Boli me sve shto iz dana u dan neprestano gledam i slusham, te o tome hoc'u-nec'u moram da mislim, shto je sve josh ”zakic'eno” i nashom sveukupnom drushtvenom nevoljom chini jednom drugom, neprekidnom tragichnom zhivotnom predstavom.
Tada mi chesto padaju na pamet i sve druge – i osim onih u rechenoj patonovoj drami – nevolje, i to najvishe zbog izgubljenosti i preteshke zapletenosti kojoj kao da se i ne vidi kraj!
|