U pomenutom predgovoru knjige, Stanisha Tutnjevic', manirom istinskog istrazhivacha, ukazuje na zhivotni i stvaralachki put Jakova Shantic'a, nastojec'i uporno da njegovu poeziju situira u korpusu ondashnje mostarske i shire pjesnichke produkcije. Tutnjevic' tako evidentira i citira mnoge ondashnje, a i neke kasnije, kritichare koji su pisali o poeziji Jakova Shantic'a s punim uvazhavanjem (Matosh, Ilija Ivachkovic', Nikola Antula, Milosh Zhivkovic', Bogdan Popovic', Jovan Radulovic', Dragisha Vitoshevic', Radomir Konstantinovic' itd.).
Vec'ina njih navodi da je prva knjiga Jakova Shantic'a (”Pjesme”) po obimu skromna shto ne daje dovoljno moguc'nosti da se o ovoj poeziji temeljitije sudi, ali istichu da ona najavljuje pjesnika koji c'e imati i umjeti shta da kazhe.
Sigurno je da poezija u svom vremenu, pochetkom proshlog vijeka, u skladu s ondashnjim estetskim mjerilima, djeluje neshto drugachije no shto danas ostavlja utisak na ovovremenog chitaoca. Istina, i danas, dok ove stihove chitamo, stichemo utisak da oni imaju dosta od arome i domashaja ondashnje pjesnichke elite Mostara, da su stihovi tematski i zanatski zreli, ideje i misli dobro artikulisani, utemeljeni u svom vremenu i prostoru. Naglasimo, od tada, pa sve do danas, ta ”mostarska” poezija nije prestala da zhivi u nama, da izaziva puno poshtovanje.
U skladu s ovim, Tutnjevic' je u svom predgovoru analizirao ili skrenuo pazhnju, uvazhavajuc'i druge kritichare, na tri nivoa poezije Jakova Shantic'a, odnosno odnosa prema njoj. Tako on, u prvom dijelu svog predgovora, skrec'e pazhnju na to kako su tadashnji kritichari ovu poeziju, u programskom i zanatskom, ali i poetskom smislu vezali za ondashnji mostarski pjesnichki krug. U drugom dijelu svog predgovora Stanisha Tutnjevic' analizira stavove ondashnjih kritichara o poeziji Jakova Shantic'a, i skrec'e nam pazhnju na njihove utiske da je pjesnik uvazhavao ondashnje poetske domete stranih i domac'ih autora, pri chemu se pominju mnoga znachajna domac'a i strana imena pjesnika. Konachno, u trec'em dijelu ovog inspirativnog predgovora Tutnjevic' i sam, kritichki i analitichki sudi o poeziji Jakova Shantic'a, istichuc'i mnoge njegove osobenosti karakteristichne za ono vrijeme.
Drugi dio knjige chini poezija Jakova Shantic'a u chetiri ciklusa (Pjesme, Iz poshljednjih pjesama, Posmrchad i ostale pjesme). Zrela je to poezija koja udovoljava osnovnim estetskim, tj. poetskim mjerilima i onog i ovog vremena. No, prostor nam ne dozvoljava da shire o tome govorimo. Ostavic'emo chitaocima i knjizhevnim prosuditeljima da o toj poeziji kazhu neshto vishe.
Konachno, u trec'em dijelu knjige date su brojne napomene Stanishe Tutnjevic'a pod naslovom ”Uz ovo izdanje” gdje je uvrstio mnogo dokumentarne gradje i znachajnih podataka o zhivotu i radu Jakova Shantic'a. Tu je i cjeloviti prilog Literatura o Jakovu Shantic'u. Chini nam se da je ovom knjigom (rachunajuc'i poeziju Jakova Shantic'a i priloge Stanishe Tutnjevic'a) ovaj pjesnik na najbolji, na profesionalan nachin vrac'en prvo Mostaru i njegovoj kulturnoj bashtini, zatim Hercegovini, pa svima nama.
Posvec'ujuc'i godinama posebnu pazhnju hercegovachkim autorima i temama (proporcionalno najzastupljeniji sadrzhaji u izdavachkim planovima), ugledni beogradski izdavach ”Svet knjige”, na chelu sa Stevom C'osovic'em, i ovom je knjigom dao nezaobilazan doprinos profilisanju hercegovachke kulturne proshlosti ali i sadashnjosti.
|