Mostarski Jevreji 1999. godine konachno su uspjeli velichanstvenim spomenikom u njihovom groblju na ulazu u grad zauvijek otrgnuti od zaborava sve zhrtve holokausta, ostavljajuc'i i narednim generacijama sjec'anje na svoje najmilije. Sva imena uklesana su na sedam plocha koje simbolizuju menoru jedan od najznachajnih simbola ovog naroda. Donosimo popis zhrtava uz izrazhavanje velike boli i poshtovanja prema nashim sugradjanima kojima je mrachna fashistichka ideologija oduzela pravo na zhivot samo zato shto su ljubili Davidovu zvijezdu.
- Adler (Altarac) Blanka, 1889-1942.
- Alkalaj (Jozefa) Mordehaj, 1881-1994.
- Altarac (Alberta) Erna, 1913-1944.
- Altarac (Alberta) Moric, 1914-1944.
- Altarac (Alkalaj) Rozika, 1911-1944.
- Altarac (Avrama) Isak, 1888-1944.
- Altarac (Avrama) Sofija, 1889-1943.
- Altarac (Davida) Aron, 1937-1944.
- Altarac (Davida) Rifka, 1942-1944.
- Altarac (Isaka) Rifka, 1913-1944.
- Altarac (Isaka) Sofija 1891-1944.
- Altarac (Jakoba) Estera, 1897-1942.
- Altarac (Jakoba) Leon-Dudo, 1877-1941.t
- Altarac (Jakoba) Mito, 1900-1941.
- Altarac (Jakoba) Salomon, 1902-1941.
- Altarac (Konforti) Blanka, 1875-1944.
- Altarac (Leona) Armin-C'ibili, 1905-1944.
- Altarac (Leona) Rifka, 1912-1944.
- Altarac (Leona) Salamon-Mic'i, 1909-1944.
- Altarac (Moshe) Albert, 1889-1944.
- Altarac (Rifke) Erna, 1944.
- Altkorn (Abrahama) Herman, 1890-1941.
- Atijas ( )Albert, 1904-1944.
- Atijas (Alberta) Rifka, 1943-1944.
- Atijas (Altarac) Bukica-Sara, 1906-1944.
- Atijas (Jakoba) Salamon, 1879-1944.
- Bachman (Peter) Johan, 1909-1942.
- Bergman (Josipa) dr. Berta, 1894-1945.
- Danon (Zadika) Mosho, 1898-1944.
- Finci ( ) Roza, 1895-1942.
- Finci (Avram) Rifka, 1884-1942.
- Finci (Mojsija) Erna, 1911-1942.
- Finci (Mojsija) Klara, 1914-1943.
- Finci (Mojsija) Rafael, 1900-1941.
- Finci (Rafe) Mojsije Mosho, 1880-1941.
- Fizhbajn (Jozefa) Sofija, 1897-1944.
- Fliker ( ) Cica, 1919-1944.
- Fliker (Miroslava) Mihajlo, 1932-1944.
- Fliker (Shirc M.) Ernestina, 1906-1944.
- Fromer (Davida) Leopold, 1893-1941.
- Fromer (Davida) Zhiga, 1896-1941.
- Gaon ( ) Rahela, 1876-1941.
- Grajf (Bernada) Ana, 1887-1941.
- Grajf (Shire) Nestika, 1916-1941.
- Grajf Nestikin sin, 1936-1941.
- Jurkovic' (Mandolfo) Emilija, 1911-1942.
- Jurkovic' Emilije dijete, 1942-1944.
- Kabiljo ( ) Albert-Jako, 1900-1944.
- Kabiljo ( ) dr. Salamon, 1893-1941.
- Kabiljo ( ) ing. …-1941.
- Kabiljo ( ) Luna, 1872-1942.
- Kabiljo ( ) Milka-Mirjam, 1900-1945.
- Kabiljo ( ) Rahela, 1896-1941.
- Kabiljo (Alberta) dijete, 1930-1944.
- Kabiljo (Alberta) Misho, 1932-1945.
- Kabiljo (Alberta) Sasha, 1938-1945.
- Kabiljo (Solomona) Albert, 1933-1944.
- Kabiljo (zh. Jake) Rahela, 1905-1944.
- Katana ( ) Ester, 1907-1941.
- Koen (Benvenuti) Zanina, 1896-1943.
- Koen (Makse) Mario-Lalo, 1917-1945.
- Koen (Makse) Moric-Masho, 1919-1944.
- Koen (Moshe) David, 1884-1944.
- Koen (Moshe) Makso, 1882-1945.
- Koen (Moshe) Oskar, 1894-1943.
- Koen (Oskara) Mosho-Mole, 1917-1943.
- Koen (Oskara) Sarina-Nina, 1919-1943.
- Kohen ( ) zhena Emila …-1944.
- Kohen (Isaka) Emil …-1944.
- Kohen (Mojso) Roza, 1904-1944.
- Kon ( Filipa ) Elza, 1899-1944.
- Kon ( Filipa ) Ida, 1902-1944.
- Kon (Bohem) Serafina, 1892-1944.
- Kon (Filipa) Robert, 1881-1944.
- Konforti ( ) Jakob, 1938-1944.
- Konforti ( ) Regina, 1902-1944.
- Konforti (Arona ) dr. Jakob, 1895-1942.
- Konforti (Arona) Jozef-C'uc'o, 1905-1944.
- Konforti (Arona) Vesna, 1930-1944.
- Konforti (Jakoba) Vesna, 1933-1944.
- Konforti (Jozefa ) Aron, 1938-1944.
- Konforti (Minc) prof. Marta, 1904-1944.
- Konforti (Salamon) Jakob-Jako, 1902-1944.
- Lajhner (zh. Oskara) Gertruda, …- 1944.
- Laufer (Josipa) dr. Salomon, 1861-1943.
- Laufer (Mandolfo) dr. Eliza, 1894-1944.
- Laufer (Salamona) dr. Josip, 1884-1941.
- Laufer (Salomona ) dr. Mack, 1890-1941.
- Levi (Izidor ) Moric'-Mosho, 1888-1942.
- Levi (Salomona) ing. Jakob, 1908-1941.
- Levi (Salomona) Leon, 1884-1942.
- Machoro (Samuela ) Luna, 1870-1944.
- Maestro ( ) Rafael, 1906-1941.
- Maestro (Danon) Sara, 1902-1944.
- Maestro (Izidora ) Sultana, 1876-1942.
- Mandelbaum (Boem) Malvvina, 1885-1943.
- Mandelbaum (Jozefa) Sigmund 1883-1943.
- Mandelbaum (Sigmunda) Henrih, 1913-1941.
- Mandolfo (Rafaela) Flora, 1885-1944.
- Mandolfo (Rafaela) Ida, 1900-1941.
- Minc ( ) Nestika, 1884-1944.
- Montiljo ( ) Redica, 1858-1941.
- Papo ( ) Roza, 1915-1942.
- Papo ( Josipa) Cana, 1918-1941.
- Papo (Avram) Avramko, 1883-1941.
- Papo (Avram) Haim, 1876-1941.
- Papo (Gavre) Albert, 1906-1941.
- Papo (Josipa ) Albi, 1926-1944.
- Papo (Salomona) Rikica, 1911-1941.
- Perera (Avram ) Rifka, 1874-1942.
- Perera (Mordehaj) David, rabin 1898-1942.
- Pinto (Isaka) Simha, 1898-1941.
- Romano ( ) Leon, 1898-1944.
- Romano (Avram) Salamon, 1901-1941.
- Romano (Konforti) Sara, 1900-1944.
- Romano (Leona) Berta, 1923-1943.
- Romano (Leona) Braco, 1925-1943.
- Romano (Mojso) Flora, 1901-1943.
- Sajfert (Danon) Regina, 1913-1942.
- Salom (Milosha) Leon, 1921-1941.
- Salom (Shue) Blanka, 1898-1941.
- Shirc (Mendele) Berta, 1898-1944.
- Shirc (zh. Mendele) Regina, 1870-1944.
- Shvarc (Makse) Hinko, 1903-1945.
- Trinki (Montiljo) Viktorija, 1878-1942.
- Weiss (Martina) Lavoslav, 1891-1942.
|
|
|
Partizanska spomenica Oskara Mandelbauma |
Pali borci u NOB-i 1941-1945.
- Bergman (Josipa) Alfred, 1901-1941.
- Danon (Zadika) Rafael-Togo, 1912-1942.
- Erlih (Simona) ing. Evald 1915-1944.
- Kon (Emila) Mihajlo, 1924-1945.
- Krchmar (Bergman L.) Radojka, 1925-1943.
- Levi (Alberta) Leon, 1922-1943.
- Mandelbaum (Sigmunda) Oskar, 1909-1941.
- Shtern (Zigmunda ) dr. Leon. 1908-1942.
- Shtern (Zigmunda) Oskar, 1909-1941.
Na svakoj plochi boje pustinjskog pijeska sa asocijacijom na daleku pradomovinu Izrael nalazi se uklesana Davidova shestokraka zvijezda. U centralnom dijelu spomen obiljezhja uklesan je tekst: ”Jevrejima Mostara / zhrtvama holokausta / 1941-1945. / Na pochetku je stvoren samo jedan chovjek – da te poduchi da ko god pogubi jednu dushu rachuna mu se da je pogubio chitav svijet – a ko god odrzhi u zhivotu jednu dushu rachuna mu se kao da je odrzhao chitav svijet. Mishna, Sanhedrin, 4:5 Mostar 5759-1999.”
Na posebnom mjestu i shtokovanim mramorom, sa desne strane spomenika, uklesan je tekst: ”Zahvaljujemo se: / Gradu Mostaru / American Jewish Joint Distribution Committee New York / Kon Mihajlo Vili Mostar / Radove izveo JP Komos Mostar / Mostar 1999-5759. / Zahvalni Jevreji. /”
Uochi progona Jevreja tadashnje vlasti NDH oduzele su svu imovinu jevrejskih firmi u Mostaru. U aktu datiranom 10. listopada 1942. godine a ovjerenom u Zagrebu navode se sve radnje koje su podrzhavljene.
Popis odluka o podrzhavljenju i punomoc'i
- Dokic'- Bilic'- Peshko, trgovina zheljeznom robom, Mostar;
- Altarac Armin, trgovina, Mostar;
- Konforti Salamon, konfekcija, Mostar;
- Hajon D. Rafael, trgovina gradjevinskim materijalom, Mostar;
- Altarac Isak, tapetarska radnja, Mostar;
- Fromer David, trgovina, Mostar;
- Cerale Export-import, Mostar;
- Lewy Sida, modistichka radnja, Mostar;
- Konforti Salamon, trgovina manufakture, Mostar;
- Altarac David, trgovina, Mostar;
- Tempo Express, bojadisaona i kem. chistiona, Mostar;
- ”Tivan”, vl. Albert Finzi, Mostar;
- David Z. Danon, trgovina zheljeznom robom, Mostar;
- Konforti Salamon, skladishte gotovih odijela, Mostar.
Ljubljanska kreditna banka d.d: Ljubljana – Podruzhnica u Zagrebu 29. listopada 1942. godine uputila je dopis Napretkovoj zadruzi u Sarajevu gdje se navodi da im je firma ”King”, Akos Tezsler, Csaktornya ”povjerila na unovchenje svoja predratna potrazhivanja a medju ostalim i tvrtkama”, slijedi spisak medju kojima je i Salamon Konforti, Mostar sa 2.584,70 Kn. U istom dopisu se kazhe da se radi o jevrejskim firmama ”koje pretpostavljamo da ste ih vi preuzeli na prodaju, odnosno vec' prodali, te vas umoljavamo da nam iz imetka tih tvrtki osigurate isplatu gornjih iznosa, odnosno da nas uputite, od koga da zatrazhimo naplatu tih potrazhivanja, i shto da u tom cilju poduzmemo.” Leopold Mandelbaum je drzhao Hotel Neretvu a povjerenik je bio Ante Dujmovic'. Za Rafaela D. Hajona trgovca gradjevinskog materijala povjerenik je bio Stjepan Milic'.
|
Zadnja izmjena: 2006-07-23
ISSN 0350-6517
Copyright © 1995-2008 Chasopis Most · Mostar · Bosna i Hercegovina
Design by © 1998-2008 Haris Tucakovic' · Sweden
|
|