o

Home · Info · Arhiva ·
Novi broj · Trazi · Linkovi
Redakcija · Pretplata · Kontakt

Broj 117-118 (28-29 - nova serija)

Godina XXV avgust-septembar/kolovoz-rujan 1999.
Prethodna · Sadrzaj · Slijedeca

Sadudin Musabegovic
OTISAK HERCEGOVACKOG KAMENJARA
Povodom izlozbe slika i promocije monografije
Affana Ramica u galeriji Centra za kulturu u Mostaru

Monografija za jednog slikara predstavlja rekapitulaciju i svodenje njegovog opusa. Svakako to niposto ne znaci da je time i njegov opus okoncan; naprotiv, radi se samo o tome da je on dosao u onu fazu koja zahtijeva ucjelovljenje i sabiranje.

Affan Ramic, jedan od najstaknutijih bosanskohercego- vackih slikara, vise od cetrdeset godina ispunjava nasu likovnu scenu svojim nemirnim i uvijek ponesto drukcijim likovnim istrazivanjima. Kazem: ponesto drukcijim, zato sto osnovna likovna preokupacija Affana Ramica, uprkos odredjenih prodora u drugo i drugacije ostaje uglavnom sacuvana. A ona se zacela i zacrtala svoj dominantni smjer, moglo bi se reci, u onom casu kada se na prostoru bivse Jugoslavie, dalekih pedesetih godina, aktualizirao sukob izmedju slicnosti i stila. Enformel je u tom casu bio konsistentna likovna poetika koja se odlucno suprotstavila dominaciji socijalistickog realizma u umjetnosti. Osloboditi formu izraza robovanja slicnosti, omoguciti sredstvima slikarstya (boji i liniji) da oni same grade i komponiraju sliku i uredjuju njen prostorni poredak i pri tome natopiti je emocionalnim sadrzajima, bio je izazov stila, koji je opredijelio i likovna istrazivanja Affana Ramica.

No, samo oslobadjanje likovnih sredstava nije bilo dostatno Affanu Ramicu da realizira svoju likovnu preokupaciju. On u svoje slikarstvo, pored oslobodjenih likovnih sredstava - boje i linije, uvodi i druge elemente ili dijelove potrosenih predmeta, koji izravno i ne pripadaju slikarstvu, niti su eminentno likovna sredstva i, na taj nacin, u strukturiranju i komponiranju slika propituje odnos cistog i necistog u izgradnji svog likovnog prostora. Kolaz su istina koristili jos kubisti da bi se razracunali takodje sa slicnoscu, a u cilju stvaranja slike kao potpuno nove stvarnosti, zatim, nadrealisti i dadaisti u namjeri da omoguce slucajni i neocekivani susret udaljenih, razdvojenih i medjusobno nepripadajucih stvari. Affan Ramic, medjutim, koristi kolaz da bi prosirio polje djelovanja svojih likovnih sredstava i to tako sto ce u strukturi slike dovesti likovna i ne likovna sredstva u vezu i dijalog. Ova dva momenta odredila su, moglo bi se reci, najsiri okvir likovnih istrazivanja Affana Ramica, koja sa nesmanjenim elanom i zarom traju evo vise od cetrdeset godina.

Ipak, razracunom sa slicnoscu i trijumfom stila, koji je konsekventno njegovala Moderna, a sa njom i enformel, pa i poetika kolaza, slicnost se nije mogla tek tako lako iskljuciti i protjerati. Ona je pronasla ventil da se promece kroz sama likovna sredstva - boju i liniju, i to ne samo kao parazitski asocijativni prirepak slike, nego kroz samu strukturu obojenih mrlja i ploha i njihovu konfiguraciju. U slikarstvu Affana Ramica taj se povratak slicnosti ocitovao na veoma osebujan nacin; on je u strukturi svjetlosti i strukturi kamena sto ih oslobodja hercegovacki kamenjar (i sam Affan Ramic zna reci do njegovo slikarstvo puno duguje hercegovackom kamenjaru). Naime, susret svjetlosti i hercegovackog kamenjara oslobadja jedan veoma specifican hromatski sustav u kojem izmedju supstance kamena i svjetlosti dolazi do svojevrsne razmjene energije: kamen se desupstancijalizira i dio njegove supstancije se upisuje u samu svjetlost koja time gubi svoju prozirnost i cistotu. Hromatska skala koju ova razmjena energija oslobadja je potmula, sivkastoplavicasta, sto intonira i ponasanje ostalih hromatskih valera. No, mimetizam ovakve hromatske strukture nije mimetizam predmeta, pejzaza ili figure, nego samih sredstava slikarstva, prije svega, boje skinute sa koze hercegovackog kamenjara, okupanog u mediteranskoj svjetlosti.

Svakako ovo je samo jedna ilustracija odnosa stila i slicnosti u slikarstvu Affana Ramica. Svo bogatstvo njegovih nijansi, otklona i pomaka, ucinice nam i neposredno dostupnim i vidljivim njegovi radovi selekcionirani na ovoj retrospektivnoj izlozbi.

Prethodna · Sadrzaj · Slijedeca

Zelimir Dado Miladin - Predio

Home · Info · Arhiva ·
Novi broj · Trazi · Linkovi
Redakcija · Pretplata · Kontakt

Casopis Most je upisan u evidenciju javnih glasila R BiH pod brojem 536 od 30.11.1995.
i oslobodjen je placanja poreza na promet.
ISSN 0350-6517

Na vrh

Copyright © 1995-1999 Casopis Most · Mostar · Bosna i Hercegovina
Sadrzaj obnovljen: 14-05-2004

Design by © 1998-1999
HarisTucakovic, Sweden
oo